Pireneje – wciąż mało znany pretendent Alp

Pireneje (hiszp. Pirineos, fr. Pyrénées, kat. Pirineus) to łańcuch górski, który oddziela Półwysep Iberyjski od reszty Europy, tworzy naturalną granicę pomiędzy Francją a Hiszpanią; w jednej z górskich kotlin znajduje się Państwo Andora, jedno z najmniejszych państw w Europie.  Pireneje to pasmo górskie powstałe w trzeciorzędzie, z linią wiecznego śniegu na wysokości 2.500 – 2.900 m n.p.m., rozciągające się na obszarze 435 km; na ich terenie znajdują się trzy parki narodowe. Najwyższym szczytem Pirenejów jest góra Pico de Aneto w hiszpańskiej prowincji Huesca na północy Aragonii o wysokości 3.404 metrów n.p.m.

Potężny łańcuch prawie że bezludnych gór

W środkowej części Pireneje osiągają szerokość do 140 kilometrów. Góry nie mają odrębnego ciągłego grzbietu głównego. Chodzi raczej o większą ilość masywów górskich, które często są położone prostopadle do kierunku głównego pasma Pirenejów. Doliny są wąskie, dlatego brak w nich większych osad miejskich. Na północnej stronie rozciąga się pirenejski uskok, który oddziela od gór kilka mniejszych masywów.

Krajobraz dotknięty lodowcami

Aktywność lodowcowa pozostawiła po sobie wiele jezior, obecność licznych źródeł termalnych jest również związana z podłożem geologicznym (np. Obszar Eaux-Bonnes).

Kształt Pirenejom nadały rzeki i lodowce, do dziś jest tu prawie setka lodowców, w większości jednak w postaci pola firnowego. Największym i najbardziej znanym lodowcem jest Aneto w masywie Pico de Aneto, który ma długość 2 km, szerokość 1,6 km i grubość ok. 50 m.

Podczas minionych stu lat lodowce pirenejskie ztraciły ok 90 procent lodu. Na przełomie 19. i 20. wieku ich powierzchnia osiągała 3.300 hektarów, dziś zajmują powierzchnię tylko 390 hektarów. Już za kilkadziesiąt lat prawdopodobnie nie będzie w Pierenejach ani jednego lodowca.

Długie zimy i bogate opady śniegowe.

Pireneje to rozległy łańcuch górski i mają własny mikroklimat. Opady śniegu są zazwyczaj w listopadzie, a zima w Pirenejach trwa zazwyczaj do końca maja, chociaż czasami na wyższych obszarach śnieg utrzymuje się nawet do końca czerwca. W Pirenejach średnie opady wynoszą 1.500 mm.

Andorra – państewko leżące w sercu Pirenejów.

Andorra to państwo leżące w Pirenejach na pograniczu Francji i Hiszpanii. W jej wnętrzu znajdują się dwie duże doliny Valira del Nord i Valira del Orient ze średnią wysokością ok. 1.200 m n.p.m. Rejon jest ze wszystkich stron otoczony stromymi szczytami wysokimi od 2.500 do 3.000 metrów. Większość regionu jest odwadniana przez rzekę Valira, która przepływa przez główną dolinę Gran Valira i dalej na południe do Hiszpanii, gdzie łączy się rzeką Segre tworząc w ten sposób lewy dopływ rzeki Ebro. Trasą uliczną Puerto de Envalira (2.400 m) prowadzi droga łącząca Andorę z Francją. Jest to największa przełecz drogowa w Pirenejach. Do Hiszpanii z Andory dotrzemy drogą, która prowadzi przez dolinę Gran Valira. Najwyższy szczyt Andorry to Coma Pedrosa (2.946 m n.p.m.), który jest częścią granicznego grzbietu górskiego.

Raj nie tylko dla zakupoholików, ale także dla miłośników nart.

Jeszcze w latach trzydziestych Andora była odcięta od reszty świata. Ścieżki i dróżki pnące się z głębi dolin otoczonych pirenejskimi olbrzymami stromo w górę były za dużym wyzwaniem, by obcy odważyli się podróżować do najwyżej położonego państwa w Europie. Droga, która w latach 40. połączyła Andorę z Francją i Hiszpanią zakończyła tę izolację od reszty świata. Dziś Księstwo Andory odwiedza ok. 13 milionów turystów rocznie. Większość podąża za okazjami, ponieważ ceny są tu niższe niż w sąsiednich państwach, ale wielu wyszukuje także inne rozrywki – na przykład narciarstwo.